OLSZTYN - Zamek Kapituły Warmińskiej

Zamek w Olsztynie powstał w poł. XIV wieku z inicjatywy kapituły warmińskiej z siedzibą we Fromborku. Kapituła sprawowała władzę świecką nad największymi miastami Warmii do czasu rozbioru Polski w 1772 r. Warownia była miejscem przechowywania jej skarbca oraz siedzibą administratora dóbr kapituły. Jednym z nich był Mikołaj Kopernik, po którym pozostała pamiątka w postaci tablicy astronomicznej do dziś widocznej na ścianie krużganku. Terytorium kapituły było niezależne, choć podlegało ochronie zakonu krzyżackiego i było z nimi związane. Tuż po zakończeniu budowy, warownia stawiła skuteczny opór najazdowi Litwinów. Po bitwie pod Grunwaldem zamek poddał się bez walki Polakom, ale już 4 lata później polskie wojsko musiało go zdobywać w oblężeniu. W 1521 r. zamek próbowali z kolei zdobyć Krzyżacy, ale załoga pod dowództwem Mikołaja Kopernika odparła atak. W czasie potopu szwedzkiego warownia została splądrowana i straciła całe cenne wyposażenie.
W okresie świetności w XVI wieku zamek składał się z 2 skrzydeł mieszkalnych oraz 40-metrowej wieży. Bezpieczeństwo zapewniały 2 linie murów obwodowych, wyższa o wys. 12 m. W poł. XVIII wieku dokonano przebudowy kosztem podgrodzia i średniowiecznych murów z bramą. Wykonano nowy dojazd od strony miasta i postawiono barokowy budynek pałacowy.
Pierwsze muzeum (niemieckie) powstało w 1921 roku. Od 1945 r zamek jest siedzibą Muzeum Mazurskiego, przemianowanego później na Muzeum Warmii i Mazur. W 1978 r. w fosie postawiono amfiteatr im. Czesława Niemena. Zamek jest otwarty codziennie z wyjątkiem poniedziałków w godz. 10-17 (V-IX), po sezonie 9-16. W miesiącach V-VI nieczynne również w czwartki. Brak własnego parkingu.