RZESZÓW - Podkarpackie Centrum Nauki Łukasiewicz

Centrum Nauki pod Rzeszowem zadziwiło nas rozmiarami. Nie spodziewaliśmy się tak wielkiego obiektu. Jest to nowoczesny budynek z 3 kondygnacjami ekspozycyjnymi. Wygląd i wystrój na wysokim poziomie. Naukowy charakter placówki podkreśla futurystyczny kształt, wisząca podświetlona kula ziemska, z satelitami i figurą kosmonauty.
Parter poświęcony jest lotnictwu, co nie może dziwić, skoro obiekt stoi przy lotnisku, a region słynie z tradycji przemysłu lotniczego. Ta tematyka wydaje się wizytówką i specjalnością rzeszowskiej placówki, bo raczej nie zobaczymy podobnych stanowisk nigdzie indziej.
Hitem jest punkt kontroli bagażu, gdzie prześwietlamy walizki i torby rentgenem. Można się przekonać jak urządzenie rozpoznaje różne przedmioty.
Najmłodsze dzieci mogą wykonać przegląd samolotu przed lotem. Starsze polatać na symulatorze lotu (wymagany dodatkowy bilet). Symulacja trwa ok. 15 minut i syn bardzo ją chwalił. Stanowisko ruchome i realistyczne z obrazem na 3 ekranach. Można np. polecieć z Jasionki do krakowskich Balic odrzutowcem. Sterowanie w miarę łatwe, bo wykorzystywanych. jest niewiele przycisków.
Obok można poznać lotnisko Jasionka na interaktywnej makiecie. Są też inne bardziej lub mniej udane stanowiska. Do tych drugich zaliczyłbym wirtualne skrzydła czy salka do relaksu z projekcją na suficie (pomysł dobry, ale słaby jakościowo i treściowo film). Fajną zabawą jest przerzucanie piłeczki za pomocą węża z dmuchawą powietrza na stronę przeciwnika przez otwory w szybie, ale skala trudności jest zdecydowanie zbyt duża
Na dole widać było kącik dla najmłodszych "Mali Odkrywcy", ozdobiony efektownym widokiem wioski. Miejsce to czekało na oficjalne otwarcie i nie wpuszczano jeszcze zwiedzających.

Na następnej kondygnacji dominuje tematyka przyrodnicza. Interaktywne urządzenia dotyczą zagadnień biologicznych, hydrologicznych, ekologicznych, kosmicznych.
Spektakularne wygląda sterowanie łazikiem marsjańskim na zaaranżowanej powierzchni planety. Na ekraniku widzimy nawet podgląd z kamery pojazdu. Autentyczny samochód marki Smart można wirtualnie tankować różnego rodzaju paliwem i porównywać różne parametry i osiągi. Stanowisk jest tu bardzo wiele, ale niestety sporo zepsutych. Problem dotyczy całej placówki. Takiego nagromadzenia niesprawnych urządzeń jeszcze nie spotkaliśmy.
Najgorsze że większość nie ma odpowiednich tabliczek. Tak więc podchodzimy do jakiegoś stanowiska, na którym coś działa, ale nie w pełni i nie wiadomo czy to my coś robimy źle czy maszyna jest niesprawna. Tak było np. z urządzeniami VR, układem okresowym pierwiastków, paroma urządzeniami hydraulicznymi wykorzystującymi wodę. Jedno pokrętło działało, a drugie nie, a czasem nie sprawny był ekran z instrukcją i nie wiadomo co robić. Obsługa co prawda jest i pomaga, ale czasem trudno kogoś znaleźć, zwłaszcza tam gdzie urządzenia szwankują. Widać, że niektóre stanowiska są od początku źle zaprojektowane lub wykonane, skoro gumowe wężyki trzeba uszczelniać zwykłą taśmą izolacyjną, a i tak całość nie działa.

Najwyższa kondygnacja poświęcona jest człowiekowi i jego zmysłom. Można sprawdzić swoją pamięć wzrokową. Sporo jest stanowisk z laserami i zadaniem odpowiedniego pokierowania wiązki. Ciekawie wykonano pokój, w którym brakuję barw. Po włączeniu latarki wszystko wraca do normy. W dziale o zmyśle słuchu można pobawić się na różne sposoby dźwiękami. Np. włączyć głośną muzykę, aby zobaczyć fale dźwiękowe. Są też urządzenia pozwalające nagrywać własny głos i wykrzyczeć się do woli w specjalnej kopule. W paru pomieszczeniach zastosowano wygłuszanie, więc trochę dziwne jest że akurat najgłośniejsze stanowisko jest otwarte i zagłusza wszystko wokoło.
Dzieciaki były bardzo zainteresowane prezentacją układu trawiennego i wydalniczego z grą na ścianie. W dziale "Myślę" stoją duże łamigłówki i labirynty, które potrafią wciągnąć na dłużej młodych jak i starszych.
Na kondygnacji tej dwa razy na dzień puszczany jest film o tematyce naukowej. Nie można go ominąć, bo to naprawdę dobry i wartościowy seans. Znany z internetu i telewizji popularyzator nauki w interesujący sposób opowiada przez ok. 20 minut na temat kosmosu. Jakość filmu bardzo dobra, w wysokiej rozdzielczości. Znacznie przewyższa kiepskie seanse napotykane w muzeach czy parkach rozrywki.

Podsumowując, każda kondygnacja ma bardzo ciekawe, ale i bardzo słabe urządzenia, a część nie działa.. Stanowiska są jednak oryginalne i rzadko powielają urządzenia z podobnych placówek w kraju. Niektóre duże i efektowne, a w rzeczywistości ich używalność jest kiepska. Dobrym przykładem jest stół z daniami wirtualnymi z możliwością komponowania diety. Fajnie wygląda to w materiałach reklamowych, na żywo zresztą też. Nie jest jednak obleganą atrakcją. Dzieci momentalnie się znudzają, a dla dorosłych również jest to średnio interesujące. Dobór potraw skromny a czasem dziwaczny, np. brzoskwinia na śniadanie wydaje się ekscentrycznym zwyczajem w Polsce.
Inne, np. winda przenosząca do różnych miejsc i na różną głębokość/wysokość zamiast ciekawą treścią przyciąga trzęsącą i hałasująca podłogą. Pod tym względem na pewno się wyróżnia, ale nudna analiza składników powietrza czy gleby raczej mało kogo interesuje.
W sumie jednak, mimo wad, Centrum Nauki Łukasiewicz zapewni wszystkim sporo dobrej zabawy, a cenowo, na tle coraz droższych atrakcji turystycznych, wypada bardzo korzystnie. Urządzeń jest na tyle dużo, że nawet gdy nie działa 20, a kolejnych 30 jest bez sensu, to i tak można tu przyjemnie i pożytecznie spędzić czas. Na odwiedziny należy przeznaczyć 3-4 godziny. Na zewnątrz także jest coś do zobaczenia, m.in. samolot Antek i taras widokowy, ale w lutym, było zimno i ciemno, więc nie sprawdziliśmy tego. Warto mieć własny prowiant, bo w placówce są tylko automaty z przekąskami.

Wychodząc z budynku i widząc wielki portret Ignacego Łukasiewicza w holu, naszła mnie myśl "A co dowiedzieliśmy się o patronie tego miejsca?". Otóż nic! Oprócz portretu, przy wejściu stoi jeszcze 1 maszyna do wydobycia ropy i tyle związków z Łukasiewiczem!