NIEDZICA - Zapora wodna na Dunajcu

Największa w Polsce zapora ziemna na Dunajcu powstała w Niedzicy, na granicy Pienin Spiskich i Właściwych. Ma 56 m wysokości i 404 m długości. Utworzony dzięki zaporze Zbiornik Czorsztyński może zawierać 232 mln m3 wody. Jego funkcją jest zapobieganie powodziom, stabilizacja poziomu rzeki (ważne z punktu widzenia turystyki), dostarczanie wody pitnej. Pierwsze plany budowy zapory powstały na początku XX wieku, a realny kształt zyskały po wielkiej powodzi w 1934 r., ale działania zahamowała wojna. Komuniści wrócili do tej koncepcji, ale prace rozpoczęły się dopiero w 1976 roku. Trwały one, przy akompaniamencie protestujących ekologów, do 1997 r. Wtedy oficjalnie otwarto zaporę wraz z elektrownią wodną, która uratowała przed zalaniem okoliczne tereny Spiszu podczas tzw. powodzi tysiąclecia. Zapora doprowadziła jednak do zniszczenia wielu zabytków i pomników kultury, w tym malowniczych terenów wsi Maniowy i Czorsztyn. Korona niedzickiej zapory jest udostępniona bezpłatnie jako deptak spacerowy z walorami widokowymi na Pieniny, jezioro Czorsztyńskie z 2 górującymi nad nim zamkami. Odpłatnie można zwiedzić elektrownię wodną z wejściem w dole zapory. W 2011 r. na deptaku powstało malowidło 3D "Moc Żywiołów" autorstwa Ryszarda Paprockiego i Zbigniewa Wojkowskiego. Ma ono 34 m długości i przedstawia artystyczną wizję wyrwy w zaporze.